Xe Zombie là những chiếc xe này vẫn có thể di chuyển, nhưng ngoài việc chạy được, chúng hầu như không có hỗ trợ tính năng hay công nghệ kết nối hiện đại nào khác.
Cuộc chiến giá cả khốc liệt trong ngành ô tô Trung Quốc đã khiến hàng loạt nhà sản xuất xe điện quy mô nhỏ phải rời bỏ thị trường, để lại một bài toán khó cho khách hàng: Làm gì khi chiếc xe điện công nghệ cao của bạn đột nhiên trở nên lỗi thời và mất kết nối?
Anh Mu, một cư dân Thượng Hải, đã mua chiếc WM Motor EX5 vào năm 2022. Tuy nhiên, sau khi công ty này sụp đổ vào năm 2023, các tính năng kết nối dần biến mất. Chìa khóa Bluetooth không còn hoạt động, hệ thống giải trí trong xe ngừng phát, bản đồ không được cập nhật và dịch vụ phát trực tuyến video trở nên bất ổn.
“Giờ ngồi trong xe cực kỳ nhàm chán. Không có nhạc, không có video, không có tin tức, thậm chí bản đồ đôi khi còn tối đen,” Anh Mu chia sẻ. “Chiếc xe vẫn chạy tốt, yên tĩnh và tiết kiệm năng lượng. Nhưng giờ đây, nó chỉ còn là một phương tiện di chuyển thuần túy.”
Mặc dù vẫn tiết kiệm hơn so với chiếc Buick chạy xăng trước đó, nhưng việc mất đi các tính năng thông minh, khó khăn trong việc mua bảo hiểm và sự bấp bênh về khả năng thay thế linh kiện trong tương lai đã khiến trải nghiệm lái xe của anh Mu trở nên kém thú vị.
Từ đỉnh cao rực rỡ đến sự lụi tàn nhanh chóng
Nhờ các khoản trợ cấp hào phóng, thị trường xe điện Trung Quốc đã bùng nổ với sự xuất hiện của hàng trăm công ty khởi nghiệp và vô số mẫu xe công nghệ cao. Tuy nhiên, khi chính phủ siết chặt kiểm soát, cuộc cạnh tranh ngày càng khốc liệt, các đợt giảm giá mạnh đã giúp những tập đoàn lớn như BYD giành ưu thế, trong khi nhiều hãng nhỏ chật vật để sinh tồn.
Jiyue Auto là một ví dụ điển hình cho sự thay đổi chóng mặt này. Chỉ hơn một năm sau khi ra mắt mẫu xe đầu tiên, công ty – được hậu thuẫn bởi Tập đoàn Zhejiang Geely và gã khổng lồ Internet Baidu – đã phải thu hẹp sản xuất và tìm kiếm nguồn vốn mới giữa những tin đồn về khó khăn tài chính. Trong bối cảnh đó, một số chủ xe đã chuyển sang chạy xe công nghệ bán thời gian để tận dụng tối đa phương tiện và kiếm thêm thu nhập nhằm bù đắp cho việc sắp mất đi các tính năng công nghệ cao.
Ngay cả những hãng xe lâu đời cũng không tránh khỏi ảnh hưởng. Bob Huang, chủ sở hữu một chiếc Hozon Neta S ở Nam Kinh, gần đây gặp khó khăn khi sửa chữa màn hình điện tử của mình. Với hai cửa hàng chính thức đã đóng cửa và các đại lý địa phương rơi vào tình trạng quá tải do thiếu hụt linh kiện, anh không thể nhận được sự hỗ trợ cần thiết.
“Mặc dù công ty vẫn hoạt động, nhưng các bản cập nhật phần mềm ngày càng chậm,” anh Huang chia sẻ, đồng thời cho rằng phiên bản mới nhất của hệ thống lái trợ giúp còn kém hơn phiên bản trước. “Tôi nghi ngờ họ thậm chí không đủ nhân lực để sửa lỗi.”
Hozon thừa nhận đã gặp khó khăn trong việc cung cấp dịch vụ sửa chữa cho một số khách hàng nhưng cam kết đang thực hiện các biện pháp khắc phục, kỳ vọng sẽ giải quyết được vấn đề vào tháng 4. Theo truyền thông Trung Quốc, công ty này đã phải cắt giảm sản xuất và nhân sự sau khi doanh số giảm mạnh vào năm 2024.
Người dùng buộc phải tự tìm cách xoay xở
Khi các đại lý và dịch vụ hậu mãi đóng cửa, một số chủ xe phải tìm đến các cơ sở sửa chữa không chính hãng để được hỗ trợ. Những người khác chuyển sang các nền tảng trực tuyến như Xianyu – sàn giao dịch hàng cũ lớn nhất Trung Quốc do Alibaba vận hành – để tìm kiếm và trao đổi linh kiện.
Thời kỳ khó khăn này cũng thúc đẩy sự xuất hiện của một mạng lưới kỹ thuật viên xe điện chuyên cung cấp dịch vụ can thiệp vào hệ thống xe, thậm chí cài đặt phần mềm lậu để khôi phục một số tính năng đã bị vô hiệu hóa.
“Chúng ta không thể đối xử với xe như một chiếc điện thoại thông minh. Người dùng vẫn mong đợi có thể lái một chiếc xe trong khoảng năm năm,” Yang Jifeng, Giám đốc Công nghệ tại Caresoft và cựu Phó Chủ tịch về AI và số hóa tại Great Wall Motor, nhận định. “Duy trì các chức năng cơ bản như truy cập khóa Bluetooth và đảm bảo các hệ thống cốt lõi hoạt động ổn định không nên là điều quá khó, mà phải là tiêu chuẩn tối thiểu.”
Vấn đề không chỉ dừng lại ở việc biến những chiếc xe công nghệ cao thành xe có ít tính năng hơn. Một số công ty bảo hiểm đã tăng phí bảo hiểm đáng kể, thậm chí từ chối cung cấp bảo hiểm hoàn toàn. Điều này đồng nghĩa với việc người mua có thể phải bỏ ra hàng nghìn USD cho một chiếc xe không còn đáng để sửa chữa. Trước tình hình đó, chính phủ Trung Quốc đã ban hành hướng dẫn mới về bảo hiểm cho xe năng lượng mới, nhằm tăng cường bảo vệ quyền lợi của người dùng.
Đối với những ai đang cân nhắc mua xe mới, nguy cơ một chiếc xe bị mất kết nối có thể thúc đẩy họ chuyển sang các thương hiệu lớn, vốn được xem là lựa chọn an toàn hơn.
“Lần tới, tôi chắc chắn sẽ chọn một thương hiệu đã có chỗ đứng vững chắc,” anh Mu khẳng định. “Ít nhất, sự thành công của họ trên thị trường là một bảo chứng.”
Cuộc chiến giá cả khốc liệt trong ngành xe điện Trung Quốc không chỉ tái định hình cuộc đua giữa các hãng xe mà còn để lại hậu quả lâu dài cho người tiêu dùng. Họ phải đối mặt với thực tế rằng chiếc xe công nghệ cao mà mình từng kỳ vọng có thể nhanh chóng trở thành một “chiếc xe Zombie” – vẫn chạy được nhưng đã mất đi linh hồn, chính là những công nghệ thông minh mà họ từng coi là yếu tố quyết định khi mua xe.
Đừng bỏ lỡ những bài viết hấp dẫn khác – khám phá ngay tại Hitech! 🚀
